مدیریت‌ سه‌ ساله علیرضا زاکانی در شهرداری تهران آسیب‌های جبران‌ناپذیری به پایتخت ایران وارد کرده، تا آنجا که برخی اعضای شورای شهر از جمله مهدی اقراریان می‌گویند زاکانی حتی اگر یک روز زودتر هم برکنار شود، به نفع تهران است.

قطع درختان با هدف بالا بردن درآمدهای شهرداری، قراردادهای مبهم و پنهانی با چین، تغییر کاربری فضاهای سبز، تراکم‌فروشی، انتصاب‌های فامیلی و تخریب عمارت‌های تاریخی تنها برخی رخدادهای مربوط به شهر تهران در سه سال اخیرند.

شهرداری تهران در یکی از آخرین اقدام‌ها در راستای زدودن هویت تاریخی و فرهنگی شهر تهران، بدون استعلام از وزارت میراث فرهنگی و به‌طور خودسرانه، مجوز تخریب خانه قاجاری موسویان را صادر کرد. این عمارت قاجاری علاوه بر ارزش تاریخی از این نظر نیز اهمیت داشت که خانه پدری علی‌اکبر رفوگران، موسس کارخانه خودکار بیک، در ایران بود.

این عمارت که قرار بود مرکز گردشگری و خانه فرهنگ شود، حالا به‌طور کامل تخریب شده و آن‌طور که از گزارش‌ها بر می‌آید، قرار است به جای آن برج ساخته شود.

طی روزهای گذشته، برخی فعالان میراث فرهنگی تصاویر قبل و بعد از تخریب خانه پدری موسس خودکار بیک را در شبکه‌های اجتماعی فراگیر کردند و از شهرداری تهران بابت تخریب آن توضیح خواستند، اما مدیران شهری تاکنون به این انتقادها پاسخ نداده‌اند.

سایت فرارو روز چهارشنبه هفتم شهریور درباره خانه قاجاری موسویان نوشت: «این خانه در طرح تفصیلی تهران به عنوان بنای ارزشمند لکه‌گذاری نشده و وزارت میراث، گردشگری و صنایع دستی هم اصلا این خانه را شناسایی نکرده بود. شهرداری تهران هم بدون استعلام رسمی از این وزارتخانه، مجوز تخریب و نوسازی آن را صادر کرد و حالا قرار است در جای خالی این عمارت نفیس، یک برج تجاری مسکونی چندین طبقه ساخته شود.»

عمارت و باغ تاریخی موسویان در زمین‌ برادران حسین و کریم شریفی حقیقی بنا شده بود اما بعد از فروش خانه در سال ۱۳۱۰ به شخصی دیگر، این عمارت بین چند نفر دیگر دست به دست شد تا سرانجام علی رفوگران، پدر علی‌اکبر رفوگران، سال ۱۳۲۱ آن را خریداری کرد.

علی و برادرش کاظم رفوگران از کسبه و تجار بنام بازار لوازم‌التحریر بودند و به همین دلیل در میان بازاریان با نام «تحریریان» نیز شناخته می‌شدند. آن‌ها در پی بحران اقتصادی ناشی از جنگ جهانی دوم ورشکست شدند و علی رفوگران به‌ناچار در سال ۱۳۲۳ خانه‌اش را به سید ابوالقاسم موسویان فروخت.

علی‌اکبر رفوگران هنگامی که پدرش این عمارت را در خیابان شهناز سابق و ۱۷ شهریور فعلی خرید، حدود ۱۲ سال داشت و در حجره پدری کار می‌کرد. زمان فروش خانه نیز با دوران جوانی و سربازی علی‌اکبر رفوگران مصادف بود. او یکی از برجسته‌ترین کارآفرینان ایرانی است و تاسیس کارخانه خودکار بیک در ایران را در کارنامه دارد.

عمارت فاخر موسویان یا همان خانه پدری علی‌اکبر رفوگران در دو طبقه حدودا ۲۰۰ متری بنا و در زمینی به مساحت یک هزار و  ۲۰۰ مترمربع واقع شده بود. جداره‌ شمالی با پنجره‌های جناغی روشنایی عمارت را تامین می‌کرد و در ضلع جنوبی خانه، یک باغ با بیش از ۳۰ درخت مثمر و غیرمثمر فضای سبز چشم‌نوازی ایجاد کرده بود. در حیاط جنوبی یک حوض و استخر حدودا ۲۰ متری قرار داشت و دو عمارت سرایداری در بخش غربی عمارت بود. دیواره جنوبی با کاشی‌های معرق مزین شده بود و سرستون‌های عمارت متاثر از دوره‌ هخامنشی، شبیه ستون‌های گاو دوسر کاخ آپادانای شوش گچ‌بری شده بود. در بالای بالکن شرقی هم یک نماد فروهر خودنمایی می‌کرد.

روزنامه پیام ما در گزارشی با عنوان «آوار رفوگران زیر پای بی‌تعهدی مسئولان شهری» به تخریب این عمارت قاجاری واکنش نشان داد و با انتقاد از اقدام‌های شهرداری و رویکرد میراث فرهنگی نوشت: «اگر میراث فرهنگی حدود ۳۰ سال قبل به این فکر افتاده بود تا با اسناد و یافته‌های تاریخی از تپه‌های قیطریه گرفته تا چشمه‌علی ثابت کند که تهران شهری تاریخی است، حالا نفس‌های این شهر فرورفته در دل دره و محصورشده بین کوه‌ها، هر روز بیش از قبل نمی‌گرفت و ارزش‌های تاریخی آن ناپدید نمی‌شدند.»

در این گزارش، به نقل از سجاد عسگری، دبیر کمیته پیگیری خانه‌های تهران، آمده است: «متاسفانه کارشناسان میراث فرهنگی هیچ‌گاه این خانه را به‌عنوان یک بنای واجد ارزش ثبت نکردند و فقط کارشناس شهرداری تهران در سال ۱۳۷۲ این بنا را ارزشمند قلمداد کرد.»

سجاد عسگری با تاکید اینکه عمارت رفوگران با تایید کارشناس شهرداری مجوز تخریب گرفت، گفت که نشانه‌های تاریخی این بنا «اظهر من الشمس» بود و به بررسی چندانی نیاز نداشت.

فروردین امسال هم تصاویری منتشر شد که نشان می‌داد دقیقا مقابل در ورودی عمارت تاریخی فخرالدوله، مقبره یک شهید گمنام با مجوز شهرداری در حال ساخت است. عمارت تاریخی فخرالدوله در خیابان بهارستان تهران نیز علاوه بر اینکه یادگاری به‌جامانده از دوران معماری قاجار است، بخش مهمی از تاریخ معاصر را نیز در خود جای داده است، زیرا کمتر از ۱۰۰ سال قبل در این خانه اشرف‌الملوک فخرالدوله، دختر مظفرالدین شاه قاجار، زندگی می‌کرد که واسطه آشتی شاهزاده‌های قاجار و رضاشاه بود. 

ساخت این مقبره در خانه تاریخی فخرالدوله که حالا به خانه مداحان تغییر کاربری داده است، با اعتراض شدید فعالان میراث فرهنگی منتفی شد.